صنعت آبکاري به شکل امروزي آن از اواخر قرن هجدهم و با اختراع پيل الکتريکي توسط ولتا فيزيکدان ايتاليايي و تحقيقات ميشل فارادي دانشمند انگليسي که حاصل آن کشف قوانين فارادي بود، آغاز گرديد درسال ١٨٣٧ موريتس جاکوبي با استفاده از نيروي برق توانست کپي هاي دقيق (نمونه سازي ) از انواع قطعات و کالاها توليد و عرضه نمايد . او با ساخت چنين قطعاتي با استفاده از روش نمونه سازي(Electroforming)كه يکي از روشهاي آبکاري است گامي بزرگ در توسعه صنعت آبکاري به وجود آورد . او همچنين پايه گذار نخستين نشريه هاي صنعت آبکاري است . در سال ١٨٤٢ فون زيمنس موفق به آبکاري طلا بر روي قطعات مختلف گرديد و اين اختراع را به نام خود ثبت کرد . در همان زمان ويلهم پفان هاورز که آلمان ها او را پدر گالوانوتکنيک مي خوانند موجب تحولي شگرف در اين صنعت گرديد.
امروزه با توجه به اهميت و کارآيي اين صنعت در صنايع مختلف و نقش آن در اقتصاد ملي کشورها سرمايه
هاي عظيمي از سوي دولتها و صاحبان صنايع براي پيشرفت اين صنعت هزينه مي گردد. تاريخچه آبكاري در ايران باستان اشكانيان (پارتها) ، كه قومي ايراني بودند ، در زمان حكومت خود بر ايران باستان و كشورهاي همسايه يكي از بزرگترين امپراطوريهاي جهان را به وجود آوردند. اسناد تاريخي كشف شده در طول قرنها مانند سكه ها، جامهاي شاخي شكل و تكه هاي سفال شكسته شواهدي بر د ستاوردهاي فرهنگي و تمدن عظيم اشكانيان مي باشد . درحفاريهاي باستانشناسي كه در سال ١٩٣٦ در اطراف پايتخت باستاني اشكانيان (تيسفون ) صورت گرفت، تجهيزات آبكاري الكتريكي كشف گرديد . بدين ترتيب معلوم شد كه پيش از تولد مسيح، ايرانيان با روش آبكاري الكتريكي طلا و نقره بر روي جامهاي فلزي آشنا بوده اند.
تاريخچه آبكاري در ايران معاصر:
تاريخچه آبكاري نوين در ايران به پيش از يكصد سال پيش باز مي گردد(١٢٧٧ ه .ش). ابراهيم خان صحاف
باشي (پدر سينماي ايران ) اولين كارگاه آبكاري را در خيابان لاله زار نو تاسيس نموده و با نصب انواع وانهاي
آبكاري نيكل، مس، برنج، نقره و دستگاههاي جنبي مورد نياز، آبكاري صنعتي را در ايران پايه گذاري نمود.
روش هاي متداول آبکاري
با توجه به نياز صنايع و براساس استانداردهاي جهاني، پوششها بر اساس يکي از روشهاي ذيل بر روي قطعه ايجاد مي شوند:
آبکاري هاي الکتریهای(Electroplating) از جنس آهن، اينديم، برنج، پالاديم، پلاتين، سرب، روديم، روي و آلياژهاي آن، طلا و آلياژهاي آن، قلع و آلياژهاي آن، کادميم، کرم (تزييني ، سخت ، آلياژي )، مس، نقره، نيکل
٢. آبکاري هاي تبديلي (Conversion Coating) آندايزينگ (معمولي ، رنگي ، سخت )، فسفاته ها،
کروماته ها
٣. آبکاري هاي شيميايي (Electroless Plating) مس، نيکل
٤. آبکاري هاي تبادلي (Immersion Plating) طلا، مس، نقره، نيکل
٥. آبکاري به روش غوطه وري گرم (داغ ) :(Plating Hot dip) آلومينيوم، روي، سرب، قلع
٦. آبکاري موضعي(قلمي(Selective Plating)(
٧. آبکاري در خلأ (Vacuum Plating)
٨. آبکاري تماسي(Contact Plating)
٩. الکترولاک(Electro- lacquering)
١٠ . رنگ آميزي الکتريکي(Electropainting)
١١ . پوشش پودري(Powder Coating)
١٢ . قطعه سازي الکتروليتي(Electroforming)
١٣ . پوشش دهي مکانيکي(Mechanical Plating)
١٤ . آبکاري نفوذي(Diffusion Coating)
موارد مصرف و كاربرد
به طور كلي هدف از آبكاري و ايجاد پوشش بر روي قطعات پلاستيكي يكي از اهداف ذيل است: اهداف زينتي: زينت دادن و زيبا كردن قطعه و مشتري پسند كردن آن اهداف فني : افزايش مقاومت قطعه در برابر سايش ، قابليت هدايت سطح قطعه ، صيقلي كردن و قابليت انعكاس نور. در ارتباط با برآوردن اهداف فوق عمده خصوصياتي كه قطعه آبكاري شده بايستي داشته باشد، عبارتند از:
۱- صيقلي و براق بودن روكش )پوشش(:اين موضوع به خصوص در مواردي كه هدف زينتي است و يا ساخت
وسايل منعكس كننده نور، نظير كاسه چراغ اتومبيل و يا آينه ها، بسيار اهميت دارد.
۲- ضخامت پوشش : ضخامت پوشش نيز از موارد بسيار مهم مي باشد. بايستي ضخامت لايه حاصل شده برابر مقدار سفارش داده شده باشد . اين خصوصيت به ويژه در رابطه با قطعاتي كه در معرض سايش هستند بسيار قابل اهميت مي باشد.
۳- چسبندگي روكش به پايه : چسبندگي روكش به پايه نيز از خصوصيات بسيار مهم يك لايه و پوشش
نشانده شده بر روي يك پايه پلاستيكي م ي باشد. عدم وجود چسبندگي لازم و كافي بين روكش و پايه باعث مي گردد كه در مدت كوتاهي روكش از پايه(قطعه پلاستيكي) جدا گردد.
۴- مقاومت در برابر شرايط محيطي نظير عوام ل شيميايي و رطوبت نيز از پارامترهايي است كه بايستي
هنگام انتخاب روكش مورد توجه قرار گيرد. پوششهاي فلزي ايجاد شده بر روي پلاستيكها از طريق آبكاري از حدود يك تا بيش از ده ميكرون مي باشند. صنعت آبکاري قادر است ميزان خسارت ناشي از خوردگي و سايش را به شدت کاهش داده و جامعه بشري را در توليد قطعات و وسايل و ابزار و کالاها با هزينه اي بسيار کم، با توجه به اولويت حفظ منابع معدني و طبيعي و استفاده بهينه از آنها ياري نمايد. در ادامه به مزاياي آبكاري اشاره مي شود.
الف- صرفه جويي کلان اقتصادي در ساخت قطعات و کالاها:
صنعت آبکاري مي تواند با کمترين هزينه و با ايجاد پوشش هاي مطلوب فلزي و يا غير فلزي بر روي قطعات
ساخته شده از فلزات ارزان و پلاستيکها نيازهاي متنوع جامعه بشري را برآورده سازد.
ب- مقاومت به خوردگي و سايش و افزايش عمر مفيد قطعه:
خسارات عظيم ناشي از خوردگي برکسي پوشيده نيست . صنعت آبکاري با ايجاد پوششهاي مناسب سهم عمده اي در کاهش ميزان خسارات وارده به قطعات و افزايش طول عمر آنها دارد.
ج- بهداشتي نمودن قطعات و جلوگيري از مشکلات زيست محيطي:
بسياري از قطعات فلزي و غير فلزي که روزانه همه افراد با آنها سروکار دارند مي توانند حامل و ناقل انواع
آلودگيها باشند. صنعت آبکاري هم زمان در يک فرآيند پوشش دهي اهداف فوق را تامين و در خدمت بهداشت و سلامتي افراد نيز قرار م ي گيرد. نگاهي به يراق آلات، شيرآلات بهداشتي ، وسايل آشپزخانه و لوازم خانگي نمونه هايي در مورد اهميت نقش صنعت آبکاري در بهداشتي کردن قطعات است.
د- زيبا سازي قطعات و کالاها:
ظاهر محصولات با اهميت ترين قسمت در جلب مشتري محسوب گرديده و نقشي مهم در بازاريابي دارد .
مثالهايي از انواع لوسترها، صنايع روشنا يي، خودکارها و خودنويس، صنايع ميز و صندلي و تختخواب را
مي توان نام برد. در ادامه به كاربرد آبكاري در صنايع مختلف پرداخته شده است.
١- صنايع لوازم خانگي در ساخت تلويزيون، يخچال، آبگرمکن، بخاري، پلوپز
٢- صنايع مخابرات در ساخت تلفن، کابلهاي انتقال نيرو
٣- صنايع موتور سيکلت سازي و دوچرخه سازي
٤- صنعت ساختمان در ساخت و توليد وسائل آشپزخانه، درب و پنجره آلومينيومي، توليد شيشه
رفلکس
٥- صنايع پزشکي و دندانپزشکي
٦- توليد کنندگان يراق آلات
٧- صنايع برقي در توليد کليد و پريز
٨- صنايع بسته بندي در ساخت و توليد قوطي سازي
٩- صنايع نفت، پتروشيمي
١٠ - سازندگان ابزار دقيق
١١ - صنايع روشنايي در ساخت و توليد لوستر
١٢ - صنعت کامپيوتر در ساخت مدار
ساخت انواع مدار چاپي يکي از مهمترين توليدات صنعت آبکاري مي باشد که اهميت ويژه اي در ساخت و
توليد رايانه ها، تلويزيون و قطعات الکترونيک دارند. قابل توجه است که در ساخت مدار چاپي قطعه از پلاستيکها انتخاب و سپس سطح آن را به روش آبکاري متاليزه نموده و فلز مورد نظر را که عموماً طلا است
بر آن رسوب مي دهند.
ادم هیچ‌گونه منفعت و مسئولیتی در قبال معامله شما ندارد. با مطالعه‌ی راهنمای خرید امن، آسوده‌تر معامله کنید.
تمامی خدمات این سایت تبلیغاتی، حسب مورد دارای مجوزهای لازم از مراجع مربوطه می‌باشند و فعالیت‌های این سایت تابع قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران است.
